روف گاردن یا بام باغ
روف گاردن به هرنوع باغی که روی پشت بام یا تراس بنا شود، اتلاق می گردد. روف گاردن مجموعه ای از فضاسازی با گیاهان سبز، مبلمان باغی، آبنما، سایبان و آلاچیق و یا کشت محصولات کشاورزی می باشد که بنا بر امکانات و مساحت موجود ساخته و بنا می گردد.
روف گاردن علاوه بر فواید زینتی و دکوراتیو آن، کشت محصولات کشاورزی، کنترل دما، استفاده بهینه از آب باران، ارتقا معماری ساختمان، ایجاد زیستگاه برای حیوانات فراهم کردن فضای تفریحی نیز از مزایای روف گاردن می باشد. در مقیاس بزرگ حتی ممکن است به پایداری و توسعه محیط زیست کمک نماید.
ایجاد باغچه های کوچک و سبز برروی پشت بام یا تراس، علاوه بر ایجاد هیجان و انگیزه ، چهره شهر را متحول کرده و به بهبود کیفیت هوا و کاهش آلاینده ها کمک می نماید.
وجود گیاه در روی سقف با کاهش جذب حرارت ساختمان، از مصرف انرژی کاسته و به تعدیل هوای محیط کمک می نماید. در شهرهایی مانند تهران که تراکم ساختمانها مانع از ایجاد مقدار کافی فضای سبز در شهر می شود و همچنین بعلت قیمت بالای زمین، تبدیل سقف و تراس ها به فضای سبز می تواند چهره شهر را دگرگون کرده و به بهبود محیط زیست کمک نماید. علاوه بر آن شما یک باغ کوچک همیشه در دسترس دارید که می توانید اوقات فراغت خود را با آرامش در کنار خانواده سپری کنید.
مصالحی که در روف گاردن استفاده می گردد حتی الامکان باید سبک بوده و بار زیادی را به سقف وارد نکند. امروزه تکنولوژی ساخت روف گاردن پیشرفتهای زیادی داشته و انواع سازه های مختلف جهت کشت گیاه بوجود آمده است.
چگونه یک روف گاردن ایجاد کنیم؟
قبل از هر چیز ابتدا اطمینان حاصل کنید که قوانین و مقررات شهرداری و یا مدیریت ساختمان به شما اجازه ساخت باغ روی پشت بام یا تراس را می دهد. همچنین مطمئن شوید که سقف یا تراس قادر به نگهداری و تحمل وزن باغ و تجهیزات آن می باشد. می توانید از یک مهندس عمران یا سازه کمک بگیرید.
مرحله اول: شما نیاز به یک طراحی دارید. روف گاردن قرار است چه هدفی را برآورده سازد؟ لیستی از انتظارات مورد نیاز خود را فراهم کنید، می توانید این سوالات را از خود یا خانواده بپرسید. بطور مثال از راهنمای زیر کمک بگیرید:
1- فضای سبز و دنج جهت گذراندن اوقات شخصی در پایان روز؛ در این صورت شما به یک کاناپه دونفره یا نیمکت چوبی با بالشت های مخصوص فضای بیرون، مقداری گیاه و نورپردازی ملایم نیاز دارید.
2- فضای شیک و بزرگ جهت برگزاری میهمانیهای دوستانه؛ شما حتما به یک میز چوبی شش نفره در زیر یک آلاچیق نیاز دارید. نصب یک باربیکیو هیجان و شادی یک میهمانی را دوچندان می کند.
3- عمل آوری محصولات کشاورزی؛ اگر سن و سالی از شما گذشته باشد یا اینکه وقت آزاد بیشتری را در خانه سپری می کنید، هیچ چیزی هیجان انگیزتر از پرورش سبزیجات روی پشت بام یا تراس نیست! در نظر داشته باشید در اینصورت باید تجهیزات زیرساخت شما نظیر زهکش خاک و آبیاری و نور، فراهم باشد.
4- گذراندن اوقات فراغت کودکان؛ هیچ چیزی به اندازه یک استخر کوچک نمی تواند ساعتها کودکان را مشغول نگه دارد. البته مراقب فرزندان کوچک باشید. یک استخر کوچک بهمراه فضای سبز، یک سایبان چوبی و یک سرسره پلاستیکی، فضای بازی کودک شما را کامل می کند.
باغ خود را روی بام بسازید!
شاید در ابتدا ایجاد یک باغچه کوچک روی تراس یا بام خانه ساده بنظر برسد، البته قراردادن گلدان های بزرگ یا مستطیلی شکل می تواند بی دردسر ترین راه ایجاد باغچه باشد. اما اگر بخواهید در روی بام، باغچه واقعی ایجاد کنید، محصولات کشاورزی یا درخت بکارید حتماً به یک راهنما و یا استادکار نیاز خواهید داشت.
اقدامات لازم برای ایجاد روف گاردن
1- ایجاد بستر لازم جهت کاشت گیاه
برای کاشت به یک لایه خاک نیاز است، علاوه بر آن ضخامت آن نباید زیاد باشد تا وزن زیادی به سقف وارد شود و البته زهکش آب نیز داشته باشد. برای این کار ورق های پلاستیکی آماده با ضخامت 5 تا 15 سانتیمتر وجود دارد که محفظه هایی شبیه شانه تخم مرغ دارد. در این محفظه ها آب ذخیره می شود و می تواند به صورت تدریجی خاک بالایی را مرطوب نگه دارد و از طرفی نیاز به حجم خاک را کاهش داده و لایه خاک مورد نیاز گیاهان را سبک می سازد.
علاوه بر آن این صفحات آماده یک لایه ایزوگام و یک لایه ضد ریشه دارد که مانع از نفوذ ریشه به داخل سقف و آسیب به ساختمان می گردد. این موضوع را جدی بگیرید.
همچنین می توانید یک پکیج سیستم آبیاری قطره ای نیز بخرید و آبیاری باغچه را آسان نمایید. این پکیج ها عموما شامل تعدادی شیلنگ و لوله و نازل بوده و هزینه زیادی ندارد.
2- تعبیه کانال جهت هدایت باران و آب حاصل از آبیاری
می توان کانال های کوچکی با شیب مناسب تعبیه کرد و روی آن را با صفحات گریتینگ (فلزی یا پلاستیکی) پوشاند.
3- انتخاب گیاهان مناسب برای روف گاردن
بهتر است از گیاهانی که همیشه سبز هستند و البته کمتر دچار آفت می شوند و نگهداری آنها نیز آسانتر است استفاده شود.
4- انتخاب مبلمان روف گاردن
مبلمانی که برای روف گاردن انتخاب می گردد، می تواند شامل میز و صندلی های مخصوص فضای بیرون باشد، شما می توانید از مبلمان های پلاستیکی و یا چوبی استفاده کنید. بخاطر داشته باشید اگر مبلمان روف گاردن از نوع چوب ترمو باشد هیچ نگرانی از بابت نگهداری و باران و سرما و گرما نخواهید داشت. همچنین بالشت و فرش های مخصوص فضای بیرون وجود دارد که در هنگام بارندگی خیس نمی شود.
5- یک جاده چوبی دوست داشتنی!
می توانید یک پیاده رو چوبی درست کنید و اطراف آن را نورپردازی کنید و لذت پیاده روی در طبیعت را تجربه کنید، البته مراقب باشید جاده که به پایان رسید از پشت بام نیفتید!
6- اگر می خواهید استخر یا حوضچه کوچکی روی بام داشته باشید حتما موارد ایمنی و عایق بودن سقف را در نظر بگیرید.